چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست؟
هر ساله میلیونها گردشگر از سراسر جهان به ترکیه سفر میکنند و اغلب اولین مقصدی که به ذهنشان خطور میکند، استانبول است! شهری که در گزارشی از شرکت تحقیقاتی بینالمللی یورومانیتور اینترنشنال در لندن منتشر شد و اعلام کرد در سال 2023، استانبول میزبان بیش از 20 میلیون گردشگر بوده است!
اما بی شک برای شما و بسیاری دیگر از مردم جهان، تعجببرانگیز است که پایتخت ترکیه، استانبول نیست! بلکه شهر زیبایی به نام آنکارا است. چرا مردم انتظار دارند که شهری با چنین شکوهی، قلب تپنده ترکیه باشد؟
انتخاب آنکارا به عنوان پایتخت دلایل تاریخی و سیاسی خاصی دارد، اما اینکه چرا استانبول انتخاب نشده است، نیاز به بررسی دقیقتری دارد. اگر مایل هستید بدانید که چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست؟ همراه ما باشید.
چرا شهر استانبول پایتخت ترکیه نیست؟
برای بسیاری از ما این سوال پیش آمده باشد که چرا شهری با تاریخی غنی و جاذبههای گردشگری بینظیر مانند استانبول، پایتخت ترکیه را در اختیار ندارد؟ به راستی چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست؟
اطمینان داریم این موضوع را شنیده اید که استانبول برای قرنها پایتخت امپراطوریهای بزرگ، از جمله روم شرقی (بیزانس) و عثمانی بوده است. این شهر با موقعیت استراتژیک خود بر تنگه بسفر، همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده و به عنوان مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منطقه محسوب میشده است. اما پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی و تأسیس جمهوری ترکیه (Türkiye)، مصطفی کمال آتاتورک (Mustafa Kemal Atatürk) تصمیم گرفت که پایتخت کشور را تغییر دهد.
او برای این کار چند دلیل برای این تصمیم مهم داشت:
- آتاتورک به دنبال ایجاد یک ترکیه مدرن و سکولار بود. او معتقد بود که استانبول با تاریخ طولانی و پیچیدهاش، نمادی از گذشته است و برای رسیدن به این هدف، نیاز به یک شهر جدید به عنوان مرکز قدرت دارد.
- استانبول به دلیل قرارگیری در مرز اروپا و آسیا، از نظر نظامی آسیبپذیر بود. در طول جنگ جهانی اول، این شهر توسط نیروهای متفقین بارها اشغال شده بود.
- آتاتورک میخواست پایتختی در مرکز کشور انتخاب کند که از نظر نظامی امنتر باشد. هدف او ساخت ساختمانهای دولتی و نهادهای جدیدی بود که نمادی از ترکیه مدرن باشد.
اگرچه استانبول دیگر پایتخت ترکیه نیست، اما همچنان به عنوان مرکز فرهنگی، اقتصادی و گردشگری این کشور شناخته میشود. این شهر با جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود، سالانه میلیونها گردشگر را به خود جذب میکند. اگر توجه کرده باشید در ابتدای مقدمه برای شما ذکر کردیم که استانبول در سال گذشته میزبان بیش از 20 میلیون مسافر بوده که طبق آمار فاش شده از موسسه آمار ترکیه (TurkStat) درآمد ترکیه از صنعت گردشگری بیش از 46 میلیارد دلار بوده است.
استانبول شهری ثروت ساز برای ترکیه است و آتاتورک با انجام اصلاحات گسترده، کشور را به سوی مدرنیزاسیون هدایت کرد. یکی از مهمترین تصمیمات او، انتقال پایتخت از استانبول به آنکارا بود. این تصمیم، نه تنها یک تغییر جغرافیایی، بلکه نمادی از تغییر رویکرد ترکیه به سوی آیندهای جدید بود. انتقال پایتخت از استانبول به آنکارا، یکی از مهمترین تصمیمات در تاریخ ترکیه بود.
چرا آنکارا پایتخت ترکیه است؟
کمی پیشتر توضیح دادیم که چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست و اگرچه این شهر با وجود شهرتی جهانی که دارد، پایتخت ترکیه، را به آنکارا واگذار کرده است. با اینحال انتخاب شهر آنکارا به عنوان پایتخت، داستانی قدیمی دارد. در ادامه به آنها میپردازیم:
از آنجایی که ترکیه در جنگ جهانی اول بسیار درگیر بود و خرابیهای زیادی هم به بار آمده بود، آتاتورک که در آن دوره به عنوان یک دولت مرد سیاسی نقش پررنگی داشت، در نبرد گالیپولی (سال ۱۹۱۵) به شهرت رسید. بهدنبال سرنگونی امپراتوری بزرگ عثمانی، او نهضت ملی ترکیه را رهبری کرد. او یک ملی گرا بود و به دنیایی مدرن برای آینده ترکیه فکر میکرد. هدف او ساختن یک ابرشهر سیاسی و اقتصادی در ترکیه بود. بنابراین آنکارا انتخاب کرد!
- آنکارا در مرکز آناتولی (ترکیه) قرار دارد و از نظر جغرافیایی موقعیتی مرکزیتر و دور از مرزها دارد. این موضوع، آنکارا را به مکانی امن و با دسترسی بهتر به تمام نقاط کشور تبدیل کرد.
- آنکارا نمادی از آینده است و برخلاف شهر استانبول و اغلب شهرهای ترکیه اثرات کمتری از گذشته در آن است. به همین علت مراکز تفریحی کمتری نیز دارد و اغلب مهاجران کمتری در آن سکونت دارند.
- آنکارا به عنوان پایتخت، باعث توزیع جمعیت و فعالیتهای اقتصادی در کشور شد و از تمرکز بیش از حد قدرت در یک شهر جلوگیری کرد.
اگر مایل هستید که درباره این دو شهر زیبا و ثروت ساز بیشتر بدانید، ادامه این مطلب را همراه ما باشید؛ ما به سراغ تاریخچه این دو شهر رفته ایم.
تاریخچه شهر استانبول
تاریخچه این شهر، ریشه در هزاران سال پیش دارد و با هر تمدنی که بر آن حکومت کرده، غنیتر شده است. اگر تصمیم به سفر به این شهر زیبا را دارید، استفاده از امکانات تور استانبول را به شما پیشنهاد میکنیم. این تصمیم میتواند برای شما فراموش نشدنی باشد، چون این شهر مملو از اتفاقات تاریخی و زیبا است.
- استانبول در دوران باستان و بیزانس
به نظر میرسد اولین سکونتگاهها در منطقه استانبول به هزاره هفتم قبل از میلاد مسیح بازمیگردد. در قرن هفتم قبل از میلاد، یونانیها شهری به نام بیزانتیم (Byzantium) را در این منطقه تاسیس کردند.
در سال 330 میلادی، کنستانتین بزرگ، امپراتور روم، بیزانتیم را به پایتخت امپراتوری روم شرقی تبدیل کرد و نام آن را به کنستانتینوپل (Constantinople) تغییر داد که به قسطنطنیه معروف است. کنستانتینوپل به مرکز مسیحیت ارتدکس تبدیل شد و بناهای مذهبی بسیاری مانند ایاصوفیه در آن ساخته شد.
هیپودروم (Hippodrome) یک ورزشگاه باستانی است که در زمان رومیان و بیزانسیها برای برگزاری مسابقات ارابهرانی و رویدادهای عمومی استفاده میشد. امروزه، این مکان به یک پارک عمومی تبدیل شده است و ستونهای سنگی و اُبلیسکهای آن یادآور گذشته باشکوه آن هستند.
ایاصوفیه (Hagia Sophia) یکی از مشهورترین و باشکوهترین بناهای جهان، در ابتدا به عنوان یک کلیسای بزرگ مسیحی ساخته شد. پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانیها، به مسجد و سپس در قرن بیستم به موزه تبدیل شد. این بنا با گنبد عظیم و موزاییکهای خیرهکنندهاش، شاهکاری از معماری بیزانسی است.
برج گالاتا (Galata Tower) در ابتدا توسط نوزیها (Nuzi) ساخته شد و سپس توسط بیزانسیها و عثمانیها مورد استفاده قرار گرفت. این برج که بر فراز تپه قرار دارد، نمادی از شهر استانبول است و از بالای آن میتوان منظرهای پانوراما از شهر را مشاهده کرد.
علاوه بر این مکان های دیدنی تاریخی میتوانید از کلیسای کوچک سنت سرگیوس و باکوس (Church of Saint Sergius and Bacchus) که در قرن ششم میلادی ساخته شده است و یکی از بهترین نمونههای معماری بیزانسی در استانبول است نیز دیدن کنید.
پیشنهاد میکنیم بازدید از آبانبار باسیلیکا (Basilica Cistern)، دیوارهای شهر قسطنطنیه (Walls of Constantinople)، کلیسای سنت ایرنه، کاخ بلاکرن و موزه باستانشناسی استانبول را از دست ندهید.
- استانبول در دوران عثمانی
در سال 1453، محمد فاتح (Mehmed II)، امپراتور عثمانی، کنستانتینوپل را فتح کرد و نام آن را به استانبول (İstanbul) تغییر داد. این شهر به پایتخت امپراتوری عثمانی تبدیل شد و به مدت بیش از چهار قرن، مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام بود. در دوران عثمانی، بناهای تاریخی بسیاری مانند مسجد سلیمانیه، مسجد آبی، کاخ توپکاپی و بازار بزرگ در استانبول ساخته شد.
- دوران مدرن استانبول
با فروپاشی امپراتوری عثمانی در اوایل قرن بیستم و تاسیس جمهوری ترکیه توسط آتاتورک، استانبول به یکی از مهمترین شهرهای ترکیه تبدیل شد و به عنوان مرکز تجاری، فرهنگی و گردشگری این کشور شناخته شد. امروز در استانبول با دنیایی از مراکز خرید و مراکز تفریحی روبرو هستید که برای بازدید از تمام آنها یک سال، زمان نیاز دارید. این شهر مملو از موزه های مدرن جدید، پارک های آبی و مراکز خرید لوکس شده است.
استانبول، شهری مدرن و پویا است که با تلفیقی از تاریخ و مدرنیته، گردشگران زیادی را به خود جذب میکند. این شهر با جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود، یکی از مهمترین مراکز گردشگری جهان است. هرگز بازدید و گردش در آن را از دست ندهید! گلریز پرواز با تجربه عالی از برگزاری بهترین تورهای استانبول، به شما برای سفر و اقامت در این بهشت عاشقان خرید و گردش، کمک میکند تا سفری فراموش نشدنی را تجربه کنید.
تاریخچه شهر آنکارا
اگر با تور ترکیه سفر کردید، برای دیدن از شهر آنکارا زمان بگذارید و سری به مقبره آتاتورک بزنید! آنچه در این شهر میبینید؛ مدیون این مرد بزرگ است. تنها دلیل این که چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست، هم انتخاب عاقلانه و دوراندیش همین شخص است!
آنکارا، پایتخت مدرن ترکیه، شهری است با تاریخی طولانی و پر فراز و نشیب. این شهر که در قلب آناتولی قرار دارد، در طول هزاران سال شاهد تمدنهای مختلف و رویدادهای مهم بسیاری بوده است. این شهر را در موقعیت های متفاوتی بررسی کردیم:
- آنکار در دوران باستان
قدمت سکونت در منطقه آنکارا به هزاره دوم قبل از میلاد و دوران هیتیها (Hittites) بازمیگردد. پس از آن، فریگیها (Phrygians) نیز بر این منطقه حکومت کردند و آثاری از تمدن آنها در اطراف آنکارا دیده میشود.
اما آنچه که احتمالا برای شما نیز جالب باشد، این است که آنکارا در دوره هخامنشیان جزئی از امپراتوری گسترده ایران بود و سپس تحت حاکمیت سلوکیان قرار گرفت. در قرن سوم قبل از میلاد، قبیلهای به نام گالاتها به آناتولی مهاجرت کردند و منطقه آنکارا را تحت کنترل خود درآوردند. نام آنکارا (Ankara) نیز از نام این قبیله گرفته شده است.
قلعه آنکارا (Ankara Castle)، یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی این شهر است که قدمت آن به دوران هیتیها بازمیگردد. این قلعه در طول تاریخ بارها بازسازی و تغییر شکل داده و امروز یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری آنکارا محسوب میشود. از بالای این قلعه، میتوانید منظرهای پانوراما از شهر را مشاهده کنید.
موزه آناتولیان (Anatolian Civilizations Museum)، یکی از مهمترین موزههای ترکیه است که مجموعه غنی از آثار باستانی از دوران هیتیها، فریگیها، اورارتوها و سایر تمدنهای آناتولی را در خود جای داده است. این موزه، به علاقهمندان به تاریخ فرصت میدهد تا با تمدنهای باستانی آناتولی بیشتر آشنا شوند.
موزه اریمتان (Erimtan Museum)، یک موزه خصوصی است که مجموعه حیرتانگیزی از اشیای باستانی رومی، یونانی، عصر برنز، هیتی و بیزانس را در خود جای میدهد. این موزه، با نمایشگاههای تعاملی و مدرن خود، تجربه بازدید از یک موزه را برای بازدیدکنندگان لذتبخشتر کرده است.
- آنکارا در دوران روم و بیزانس
در قرن اول میلادی، آنکارا به دست رومیها فتح شد و به یکی از شهرهای مهم استان گالاتیا تبدیل شد. پس از تقسیم امپراتوری روم، آنکارا تحت حکومت امپراتوری بیزانس قرار گرفت. در این دوره، شهر به دلیل موقعیت استراتژیک خود، از اهمیت نظامی و تجاری برخوردار بود.
منطقه اولوس (Ulus)، قلب تاریخی آنکارا است و آثار باستانی بسیاری از جمله معبد آگوستوس، حمامهای رومی و تئاتر رومی در این منطقه قرار دارند. این منطقه به دلیل وجود آثار تاریخی متعدد، یکی از مهمترین مقاصد گردشگری برای علاقهمندان به تاریخ است.
معبد آگوستوس (Temple of Augustus)، این معبد در قرن اول میلادی به دستور امپراتور روم، آگوستوس، ساخته شده است.
حمامهای رومی (Roman Baths)، این حمامها نمونهای از معماری رومی در آنکارا هستند و در گذشته برای استحمام و استراحت استفاده میشدند.
تئاتر رومی (Roman Theatre)، این تئاتر در دوران روم برای برگزاری نمایشها و مسابقات استفاده میشد.
- آنکارا در دوران سلجوقیان و عثمانی
در قرن یازدهم میلادی، سلجوقیان به آناتولی آمدند و آنکارا را تحت کنترل خود درآوردند. در این دوره، آنکارا به یکی از مراکز مهم سلجوقیان در آناتولی تبدیل شد. در قرن چهاردهم میلادی، عثمانیها بر آنکارا مسلط شدند و این شهر به یکی از شهرهای مهم امپراتوری عثمانی تبدیل شد.
بناها و جاهای دیدنی آنکارا در دوران سلجوقیان و عثمانیان
آنکارا، به عنوان قلب تپنده ترکیه، میراثی غنی از دوران سلجوقیان و عثمانیان را در خود جای داده است. بناهای تاریخی و جاذبههای گردشگری این دوران، حکایت از شکوه و عظمت این دو امپراتوری دارند. در ادامه به معرفی برخی از مهمترین آنها میپردازیم:
مسجد حاجی بایرام (Hacı Bayram Mosque)، این مسجد که در قرن ۱۵ میلادی ساخته شده، یکی از قدیمیترین و مهمترین مساجد آنکارا است. معماری مسجد با سقف چوبی، پنجرههای رنگی و نقش و نگارهای عثمانی، بسیار زیبا و چشمنواز است. مقبرههای موجود در کنار مسجد نیز به دلیل قدمتشان، بخشی از جاذبههای تاریخی آنکارا محسوب میشوند.
حمامونو (Hamamönü)، محله تاریخی حمامونو، با خانههای چوبی و کوچههای باریک، فضایی دلنشین و سنتی را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند. این محله در دوران عثمانی به عنوان مرکز تجاری و اجتماعی شهر شناخته میشد. پیشنهاد میکنیم برای بازدید از این منطقه دوربین عکاسی همراه خود داشته باشید.
- دوران مدرن و جمهوری ترکیه در آنکارا
با انتقال پایتخت به آنکارا، این شهر به سرعت توسعه یافت و به یکی از مدرنترین شهرهای ترکیه تبدیل شد. ساخت ساختمانهای دولتی، دانشگاهها، مراکز تجاری و مسکونی مدرن، چهره آنکارا را به کلی دگرگون کرد. شاید اگر به یک بار به آنکارا سفر کنید به خوبی شهر را ببینید هرگز تعجب نکنید که چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست!
سخن پایانی
سفر به ترکیه زیبا، از آن دسته اتفاقاتی است که تجربه آن فراموش نشدنی و لذت بخش است. در سفر به این کشور اگر برای بار اول به استانبول سفر کنید، تعجب خواهید کرد، که این شهر پایتخت ترکیه نیست و آنکارا، ابرشهر اقتصادی و سیاسی ترکیه انتخاب شده است. پیشنهاد ما به شما رزرو تور استانبول 7 شب و 8 روز است چرا که، سفری بی نظیر را تجربه خواهید کرد. اینکه چرا استانبول پایتخت ترکیه نیست را در این مقاله با جزئیات، از گذشته تا به امروز شرح دادیم. امیدواریم به هرکجا که سفر می کنید از گذشته و تاریخ آن نیز بشنوید و از آن لذت ببرید.